از آغاز انقلاب صنعتی و با ظهور فولاد بهعنوان عنصری کلیدی در ساختوساز، تیرآهن بهعنوان یکی از مهمترین اجزای سازهای ساختمانها و پلها مطرح شد. در واقع، با پیشرفت فناوری تولید فولاد، تیرآهن به شکل امروزی درآمد و کاربردهای متنوعتری پیدا کرد. این تحول شگرف در صنعت ساختمانسازی، امکان ساخت سازههای بلندتر، مقاومتر و پیچیدهتر را فراهم کرد. امروزه، انواع تیرآهن با اشکال و ابعاد مختلف، نقش محوری در ساخت ساختمانهای مسکونی، تجاری، صنعتی و سازههای زیربنایی ایفا میکنند. کاربرد تیرآهن در صنایع مختلف، داستانی جذاب و خواندنی را رقم زده است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
این محصول بهعنوان یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی، نقش محوری در استحکام و پایداری سازههای فلزی ایفا میکند. شکل هندسی بهینه I یا H این مقاطع، مقاومت بالایی را در برابر انواع بارها از جمله فشار، کشش و خمش فراهم میآورد. تنوع در ابعاد و استانداردهای تولید تیرآهن، امکان انتخاب مناسبترین گزینه را برای انواع سازهها، از ساختمانهای مسکونی تا سازههای صنعتی بزرگ، فراهم میسازد. انواع تیرآهن در ساختوساز، نقش تعیینکنندهای در تعیین کارایی و ایمنی سازهها دارند. در ادامه به بررسی انواع تیرآهن و قیمت تیرآهن خواهیم پرداخت.
تیرآهنها، بهعنوان ستون فقرات سازههای فلزی، در انواع مختلفی تولید میشوند که هر یک با توجه به ویژگیهای منحصربهفرد خود، کاربرد های خاصی نیز دارند. استانداردهای اصلی تیرآهن عبارتاند از:
انواع تیرآهن در ساختوساز، نقش تعیینکنندهای در تعیین کارایی و ایمنی سازهها دارند. انتخاب نوع مناسب تیرآهن، به عوامل مختلفی از جمله نوع بارگذاری، دهانه تیر، و شرایط محیطی بستگی دارد.
در ادامه، به جدول انواع تیرآهن و کاربردهای آنها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
شکل نمیرخ تیرآهن | نوع تیرآهن | مشخصات فنی | مزایا | معایب | کاربردهای اصلی |
تیرآهن I (تیرآهن آی) | IPE | بالهای موازی، تعادل بین مقاومت و وزن | مقاومت خوب در برابر خمش و برش، وزن مناسب، تنوع در ابعاد | مقاومت خمشی کمتر نسبت به IPB | ساختمانهای مسکونی، سولهها، سازههای عمومی، پلهای کوچک |
IPN | بالهای باریک شیبدار، ارتفاع بیشتر | مقاومت خمشی خوب، مناسب برای دهانههای بزرگ، وزن سبکتر از IPB | مقاومت برشی کمتر نسبت به IPE، حساسیت بیشتر به پیچش | سازههای با بارگذاری متوسط، فضاهای محدود، سازههای دریایی، مخازن | |
I7 | مشابه IPE اما با وزن کمتر | وزن سبک، مناسب برای سازههایی با بار سبکتر | مقاومت کمتر نسبت به IPE | ساختمانهای سبک، پوشش سقف | |
تیرآهن H (IPB) (تیرآهن هاش) | IPBL یا HEA | تیرآهن بال پهن موازی سبک (هاش سبک) | وزن سبک، مقاومت مناسب، مناسب برای سازههای با بارگذاری متوسط و فضاهای محدود | مقاومت کمتر نسبت به انواع سنگینتر در برابر بارهای خمشی و فشاری، محدودیت در کاربرد برای سازههای با باربری بالا. | سقف کاذب-پوشش سقف شیروانی-سازههای سبک-ساختمانهای مسکونی سبک-پلهای عابر پیاده-سازههای جانبی ساختمانها |
HEB یا IPB | تیرآهن بال پهن موازی با وزن متوسط (هاش سنگین) | مقاومت خمشی بسیار بالا، مناسب برای بارهای سنگین و دهانههای بزرگ | وزن بالا، هزینه بیشتر نسبت به سایر مقاطع، و محدودیت در حمل و نقل و نصب به دلیل ابعاد بزرگ | در سازههای سنگین و بلندمرتبه در سازههای صنعتی و عمرانی انتخابی ایدهآل برای سازههای با باربری زیاد | |
IPBV یا HEM | تیرآهن بال پهن موازی سنگین (هاش فوق سنگین) | مقاومت خمشی بسیار بالا، مناسب برای بارهای سنگین و دهانههای بزرگ | وزن بیشتر نسبت به IPE و INP | ستونها، پلها، سازههای صنعتی، ساختمانهای بلندمرتبه |
تیرآهن لانهزنبوری نیز یکی دیگر از انواع تیرآهنهای موجود در بازار است؛ اما ازاینجهت که در کارخانه تولید نمیشود و از برش تیرآهن IPE در کارگاهها تولید میگردد، در جدول فوق قرار نمیگیرد.
نکته: بین تیرآهنهای معرفی شده در جدول بالا، تیرآهنهای IPE، I7 و هاش در ایران، بیشترین کاربرد را دارند.
انتخاب نام تیرآهن برای این پروفیلهای فولادی، بهسادگی و روشنی به ویژگیهای ظاهری و جنس آنها برمیگردد. شکل کلی این پروفیلها، بهویژه نوع IPE، بسیار شبیه به تیرهای چوبی سنتی است که در ساختمانسازیهای قدیمی برای تحمل بار استفاده میشدند. به همین دلیل، بخش اول نام یعنی تیر، به این شباهت اشاره دارد. همچنین، مواد تشکیلدهنده اصلی این پروفیلها، آهن یا فولاد است.
پسوند آهن نیز به این واقعیت اشاره میکند که این تیرها از جنس فلز هستند. این نام کوتاه، ساده و قابلدرک بهسرعت در زبان فارسی رایج شد و به دلیل کاربرد گسترده این پروفیلها در سازههای مختلف، از جمله ساختمانها، پلها و سازههای صنعتی، بهعنوان یک اصطلاح فنی در صنعت ساختمانسازی تثبیت شد.
نامگذاری تیرآهن در زبانهای دیگر نیز بر اساس شکل ظاهری آن انجام میشود. بهعنوانمثال، در زبان انگلیسی به آنها “I-beam” یا “H-beam” میگویند که اشاره به شکل حرف I یا H آنها دارد. انواع تیرآهن مانند IPE، IPN، IPB و… با توجه به ابعاد و کاربردهای مختلف، در صنعت ساختمانسازی مورداستفاده قرار میگیرند. به طور خلاصه، نام تیرآهن به طور دقیق و مختصر، ویژگیهای اصلی این پروفیلهای فولادی را بیان میکند و به همین دلیل به طور گسترده در صنعت ساختمانسازی مورداستفاده قرار میگیرد.
هر تیرآهنی که در بازار آهن ایران پیدا میکنید، یک برچسب شناسایی منحصربهفرد دارد. این برچسب که معمولاً روی بال تیرآهن حک میشود، حاوی اطلاعات مهمی درباره آن محصول است. این اطلاعات شامل نام کارخانه سازنده، استاندارد تولید، ابعاد و مشخصات فنی آن است.
شناخت علامت اختصاری تیرآهن، کلید انتخاب صحیح و اطمینان از کیفیت محصول است.
هر کدام از کارخانههای زیر، زمان تولید انواع تیرآهن، حروف کوتاه شده نام کارخانه را روی تیرآهن درج میکنند که همانطور که گفتیم به آن علامت اختصاری تیرآهن میگویند.
علامت اختصاری تیرآهن هر کارخانه در جدول زیر معرفی شده است. این علامت، اغلب روی بال تیرآهن و بهصورت حروف فرورفته حک میشود.
ردیف | نام کارخانه | علامت اختصاری |
1 | علامت اختصاری تیرآهن کارخانه ذوب آهن اصفهان | ESCO |
2 | علامت اختصاری تیرآهن کارخانه تیرآهن فولاد ناب تبریز | FNT |
3 | علامت اختصاری تیرآهن گروه ملی صنعتی فولاد ایران (تیرآهن اهواز) | INSIG |
4 | علامت اختصاری تیرآهن مجتمع پروفیل صنعت ماهان | PSM |
5 | علامت اختصاری تیرآهن مجتمع جهان فولاد غرب (کرمانشاه) | JFCO یا JFC |
6 | علامت اختصاری تیرآهن مجتمع فولاد ظفر بناب | ZAFAR |
7 | علامت اختصاری تیرآهن فایکو – کارخانه فولاد البرز ایرانیان | FICO |
8 | علامت اختصاری تیرآهن مجتمع فولاد صنعت بناب (شاهین بناب) | BS |
9 | علامت اختصاری تیرآهن کارخانه تیرآهن فولاد یزد (احرامیان) | YRM |
با خرید از آسن استیل، از کیفیت و اصالت محصولات فولادی خود مطمئن شوید.
تیرآهن بهعنوان یکی از عناصر اصلی در ساختوساز، نقش محوری در استحکام و دوام سازهها ایفا میکند. دلایل متعددی وجود دارد که استفاده از تیرآهن را به انتخابی ایدهآل تبدیل میکند:
با توجه به مزایای فنی و اقتصادی ذکر شده، تیرآهن بهعنوان یک عنصر ساختمانی ایدهآل، نقش مهمی در ساخت سازههای مقاوم، ایمن و پایدار ایفا میکند.
اگرچه تیرآهن بهعنوان یکی از عناصر اصلی در ساختوساز، مزایای متعددی دارد، اما استفاده از آن خالی از عیب نیست. برخی از معایب اصلی استفاده از انواع تیرآهن عبارتاند از:
با توجه به معایب ذکر شده، انتخاب انواع تیرآهن بهعنوان مصالح ساختمانی، باید بادقت و پس از بررسی دقیق شرایط پروژه و مقایسه با سایر گزینهها انجام شود. در برخی موارد، استفاده ترکیبی از تیرآهن با سایر مصالح ساختمانی، میتواند به رفع برخی از این معایب کمک کند.
سخن پایانی
در دنیای ساختوساز امروزی، تیرآهنها با ویژگیهای منحصربهفرد خود، نقش محوری در ایجاد سازههای مقاوم و ایمن ایفا میکنند. این مقاطع فولادی با مقاومت بالا در برابر بارهای سنگین و تنشهای مختلف، بهعنوان ستون فقرات ساختمانها و سازههای صنعتی شناخته میشوند. انواع تیرآهن و کاربردهای گسترده آنها، امکان ساخت سازههایی با طراحیهای پیچیده و کاربریهای متنوع را فراهم آورده است. برای دستیابی به بهترین کیفیت و استاندارد در انتخاب تیرآهن، شرکت آسن استیل با ارائه طیف وسیعی از محصولات و گواهیهای استاندارد، انتخابی مطمئن برای مهندسان و پیمانکاران است. برای مشاهده محصولات و خرید تیرآهنهای باکیفیت، از مشاوره تخصصی تیم آسن استیل بهرهمند شوید.
عالی و کاربردی
متشکرم
خوب بود و کاربردی
متشکرم
بسیار کامل و مفید
ممنون